Bebeklerin ve çocukların gelişiminde yeterli ve dengeli beslenmenin önemini bilmeyen yok. Ne var ki birçok anne, bebeklerine hangi dönemde hangi gıdayı vermesi gerektiğini bilmeyebiliyor veya yanlış biliyor.

Öncelikle bütün annelere, dengeli ve yeterli beslenmenin çocuğun sağlıklı büyümesinde, beyin ve sinir sisteminin gelişmesinde ve hatta ruhsal yapısında son derece etkili olduğunu hatırlatarak başlayalım.

Geçmiş yıllardaki kabullenişin aksine, bugün artık bütün uzmanlar bebeklerin beslenmesinde temel maddenin anne sütü olduğunu kabul ve itiraf ediyorlar. Gerçekten de anne sütü, bebek için gerekli bütün maddeleri yapısında taşıyan en yararlı, en mükemmel besindir.

 

 İlk Dört Ay

Çocuklara 1 yaşına kadar mutlaka anne sütü verilmelidir. Sadece, anne sütü olmadığı ya da herhangi bir nedenle bebeğin ememediği durumlarda hazır mama veya pastorize süt verilebilir. Bir yaşına kadar bebeklere inek sütünün verilmesi, parazitlerin kolayca taşınabilmesinden dolayı tavsiye edilmez. Eğer yine de bebeğe inek sütü verilecekse, mutlaka iyice kaynatılmalı ve yarıyarıya sulandırılarak verilmelidir. (İnek sütündeki protein ve mineraller bebeğin ihtiyacından fazla olduğundan sulandırılarak verilir.) Bu dönemde tüm gün boyunca bebek, kilosu başına 1 çay bardağı sulanmış süt almalıdır.

Çok uzun süre yalnız anne sütü ile beslenen bebekler, kaşıkla beslenmeye alışmada zorlanabilir. Bu nedenle 4-6 aylardan itibaren kaşıkla ek besinler de verilmelidir. İlk dört ayda anne sütü yeterli olduğu sürece, hiçbir ek gıdaya ihtiyaç yoktur. Bebeklere ilk defa verilecek ek besinlerin allerji yapmayacak özellikte olmasına dikkat edilmelidir. Her besin günde en çok bir defa ve az miktarda verilerek yavaş yavaş alıştırılmalıdır. Anne sütü almayan bebeğe düşük allerjik özelliği nedeniyle 4. aydan itibaren unlu besinler verilebilir.

 

 6. ve 12. Aylar Arası

Beşinci aydan itibaren yavaş yavaş miktarını arttırmak suretiyle çocuğa çorbalar verilebilir. Bunun için, mevsimine göre değişik sebze çorbaları hazırlamanız mümkün. Bebeğe çorba vermeye başlamadan önce, yoğurt veya meyve suyu ile alıştırmak uygun olur.

Sebze çorbası için, sebzeler (patates, havuç gibi) yıkanır, soyulur ve kaynatılır. Kaynayan suyun içine ıspanak, maydanoz gibi sebzeler doğranır, pişirilir. Süzgeçten ya da blenderdan geçirilerek inceltilir. Kararınca tuz ve yağ ilave edilerek bebeğe verilir. Bu aydan itibaren meyve suyu yerine meyve püresi verilmeye başlanır.

Altıncı ayda meyve püresi, yoğurt, unlu çorbalar verildiği gibi, bu çorbaların içine mercimek, pirinç, kıyma koyarak zenginleştirebilirsiniz. 1 tatlı kaşığından başlayarak artan miktarlarda balık, ezilmiş tavuk karaciğeri verilmelidir. Yumurta, protein değeri yüksek bir besin maddesi olduğu gibi, allerji özelliği de fazladır. Bebek bir besini aldıktan sonra allerji belirtisi görülüyorsa pastorize besin kesilmeli, daha sonra (15-20 gün) tekrar azar azar denemelidir. Yumurtanın tamamı bebeğe ancak 9. aydan itibaren verilebilir.

Yedinci aydan bir yaşına kadar bebek değişik lezzetlere, pütürlü yiyeceklere alışmıştır. Artık daha koyu kıvamda besinler alabilmektedir. Beyin, karaciğer, yumurta, köfte, balık, et yemekleri, sütlü ve yoğurtlu çorbalar, mercimek çorbası, kuru baklagiller, her türlü sebze çorbası, pekmez yiyebiliyordur. Kısacası artık sofrada yerini almıştır bile. Bu arada çocuğun günde yarım litre süt tüketmesi gereklidir. Bunun bir kısmı yoğurt, yoğurtlu çorba, sütlü tatlılar şeklinde olabilir.

Çocukların kendilerinin yemek yemeği öğrenmeye başlamaları için 6. aydan itibaren bazı şeyleri ellerine vermenizde fayda var. Örneğin kırılmayacak cinsten, içinde az miktarda içecek olan bir bardak verilebileceği gibi, biberonu kendisinin tutmasına izin verebilirsiniz. Böylece çocuğun kişilik kazanmasına da yardımcı olursunuz.

 

 Bebeğin Su İhtiyacı

İlk dört ayında yalnızca anne sütü ile beslenen bebeğin, ayrıca suya ihtiyacı yoktur. Yalnız,  pamukçuk vb. ağız rahatsızlıklarına karşı bir önlem olarak, emzirdikten sonra, bebeğin dönemine göre bir çay kaşığı veya tatlı kaşığı su içirilmelidir. Suyun kaynatılıp soğutularak miroplardan arındırılmış olmasına özen gösterilmelidir.

Artık ek gıdalar almaya başlamış çocuklarda ise, su beslenmenin vazgeçilmez bir unsurudur. Organların çalışmasına yardımcı olur, gelişmeyi sağlar, vücut ısısının dengede kalmasına yardımcı olur. Bunun için, dördüncü aydan sonra bebeklere yeterince su içirilmelidir. Bunun için temiz biberon veya kaşık kullanılmalıdır.

Unutulmaması gereken bir konu da, bebeklerin ishal durumunda aşırı miktarda su kaybetmeleridir. İshale bağlı bebek ölümlerinin su kaybı nedeniyle olduğunu hepimiz biliyoruz. Bu durumda, yaygın anlayışın tersine, katı gıdalarla ishali kesmeye çalışmak yerine, bolca su ve sulu gıdalar verilmesi gerekir.

Son olarak, bebeğimizin sağlıklı gelişimi için, doktorumuza beslenmeyle ilgili aklımıza takılanları sormaktan çekinmememiz gerektiğini de hatırlatmış olalım. Tabii konu-komşunun yanlış yönlendirmeleri yerine, uzman tavsiyesine uymak şartıyla.

 

 Birkaç Öneriyi Dikkate Alın!

* Çocuklara hazırlayacağınız besinlerin kesinlikle çok taze ve iyi temizlenmiş olması gerekir.

* Hazırladığınız besinleri buzdolabında en fazla 1 gün tutmalısınız. Bunun için, hergün az miktarda hazırlayacağınız besinleri çocuğunuzun o gün tüketmesini sağlayın. Böylece oluşacak bakteri ve mikroplardan çocuğunuzu korumuş olursunuz.

* Ek besinlere başladığınızda bebeğin bu yemeğe yabancı olduğunu asla unutmayın. Bu nedenle ilk başladığınızda zorlama yerine hem az miktarda verin, hem de bebeğin aç olduğu zamanı seçin.

* Bebeğinizin öğünlerini düzenli tutar, aralarda eline sürekli bir şeyler vermezseniz, yemek zamanı size zorluk çıkarmadığını göreceksiniz.

* Çocukla yumuşak bir ses tonuyla konuşmanız ve küçük masallar anlatmanız da onu yemek yemeğe ikna edebilir.

* Bebeğinizin bütün aileyle birlikte sofraya oturması, hem sofra terbiyesi kazanmasını hem de psikolojik yönden mutlu olmasını sağlayacaktır.

* Meyve sularını hazırlandıktan hemen sonra bebeğe vermelisiniz. Arta kalan ya da beklemiş meyve suları özelliklerini kaybederler.

* Kurutulmuş meyveler, yüksek besin değeri ve verdiği enerji açısından özellikle 3 yaş sonrası çocuklar için idealdir. Kuru kayısı, kuru üzüm, kuru incir gibi besinleri çocuğunuza rahatlıkla verebilirsiniz.

 

Kaynak:http://semerkanddergisi.com/